NASA-ISRO Joint Mission: અંતરિક્ષના ક્ષેત્રમાં ભારતે છેલ્લા કેટલાંક વર્ષોમાં નોંધપાત્ર સફળતાઓ મેળવી છે. ચંદ્રયાનથી લઇને મંગળયાન અને હવે આવકાર્ય છે NISAR — NASA અને ISROનું સંયુક્ત ઉપક્રમ. NISAR એટલે કે NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar સિસ્ટમ પૃથ્વીના ચારે બાજુ ચક્ર લગાવશે અને સતત પૃથ્વીનું મૂલ્યાંકન કરશે.
આ ઉપગ્રહ દુનિયાનું પહેલું ડ્યુઅલ-બેન્ડ રાડાર ઇમેજિંગ સેટેલાઇટ છે, જેમાં L-Band (NASA) અને S-Band (ISRO) બંને ઉમેરાયા છે. બંને રાડાર સાથે મળીને પૃથ્વીનું ‘સર્જિકલ સ્કેન’ કરશે, જે આજ સુધી શક્ય બન્યું નહોતું.
પૃથ્વી પર નજર રાખનારા સેટેલાઇટ નાસા-ઇસરો સિંથેટિક અપર્ચર રડાર (નિસાર) બુધવારે (30 જુલાઈ) લૉન્ચ કરવામાં આવશે. ઇસરોનું GSLV-F16 રોકેટ બુધવારે સાંજે 5:40 વાગ્યે નિસાર સાથે શ્રીહરિકોટા સ્થિત સતીશ ધવન અંતરિક્ષ કેન્દ્રથી ઉડાન ભરશે અને સેટેલાઇટને સૂર્ય-સમકાલિકન ધ્રુવીય કક્ષામાં સ્થાપિત કરશે.
જોકે ISRO એ ભૂતકાળમાં રિસોર્સસેટ અને RISAT સહિત પૃથ્વી નિરીક્ષણ ઉપગ્રહો લોન્ચ કર્યા છે, પરંતુ આ ઉપગ્રહોમાંથી એકત્રિત કરવામાં આવેલ ડેટા ભારતીય ક્ષેત્ર પૂરતો મર્યાદિત હતો. 2,392 કિલો વજન ધરાવતું NISAR એક પૃથ્વી નિરીક્ષણ ઉપગ્રહ છે.
ISRO અને NASA સંયુક્ત રીતે પ્રથમ વખત એક ઉપગ્રહ લોન્ચ કરી રહ્યા છે જે સમગ્ર પૃથ્વી પર નજર રાખશે. NISAR દર 12 દિવસે સમગ્ર પૃથ્વીની જમીન અને બર્ફીલા સપાટીઓનું સ્કેન કરશે. તે એક સેન્ટિમીટર સ્તર સુધી સચોટ ફોટોગ્રાફ્સ લેવા અને ટ્રાન્સમિટ કરવામાં સક્ષમ છે.
લૉન્ચિંગની ઉલટી ગણતરી શરૂ
આ મહત્ત્વકાંક્ષી મિશન માટે 27:30 કલાકની ઉલટી ગણતરી મંગળવારે બપોરે 2:10 વાગ્યે શરૂ થઈ. ઈન્ટરનેટ મીડિયા પર જાહેર અપડેટમાં ઇસરોએ કહ્યું કે, GSLV-F16, નિસાર કક્ષામાં લઈ જવા માટે તૈયાર છે. અંતિમ તૈયારી ચાલી રહી છે. લૉન્ચિંગની ઉલટી ગણતરી શરૂ થઈ ગઈ છે. GSLV-F16 ભારતના જીઓસિંક્રોનસ સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલની 18મી ફ્લાઇટ છે. આ મિશન સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી 102મું લોન્ચિંગ હશે. આ GSLV રોકેટનું સૂર્ય-સમન્વય ધ્રુવીય ભ્રમણકક્ષામાં જવાનું પહેલું મિશન પણ છે.
આખી ધરતી પર નજર રાખશે નિસાર
ઇસરો અને નાસા મળીને પહેલીવાર એવું સેટેલાઇટ લૉન્ચ કરી રહ્યું છે, જે આખી ધરતી પર નજર રાખશે. નિસાર પ્રત્યેક 12 દિવસો પર આખીય પૃથ્વીની ભૂમિ તેમજ બર્ફીલી સપાટીને સ્કેન કરશે. આ એક સેન્ટીમીટર સ્તર સુધીની સટીક ફોટો ક્લિક કરવા તેમજ તેને પ્રસારિત કરવામાં સક્ષમ છે.
ઇસરો દ્વારા વિકસિત એસ-બેન્ડ રડાર લગાવાયું
આમાં નાસા તરફથી તૈયાર એલ-બેન્ડ અને ઇસરો દ્વારા વિકસિત એસ-બેન્ડ રડાર લગાવવામાં આવ્યું છે. જેણે વિશ્વમાં સૌથી ઉન્નત માનવામાં આવી રહ્યું છે. આ ટેક્નિકલ પ્રાકૃતિક આફત જેમ કે, ભૂકંપ, ત્સુનામી, જ્વાળામુખી વિસ્ફોટ, ભૂસ્ખલન તેમજ પૂરની રિયલ-ટાઇમ મોનિટરિંગમાં મદદ કરશે.
